Kinh tế tập thể bước vào giai đoạn mới
Theo đánh giá tại báo cáo 116/BC-UBND về 5 năm thực hiện Quyết định 1804/QĐ-TTg, trong lĩnh vực nông nghiệp, nhiều hợp tá xã (HTX) tại TP.HCM đã chuyển từ mô hình chỉ sản xuất hoặc chỉ tiêu thụ sang cung ứng dịch vụ trọn gói phục vụ sản xuất và đời sống thành viên.
Nông dân từng bước tham gia vào chuỗi liên kết bền vững, sản xuất sạch, an toàn, có truy xuất nguồn gốc và tiếp cận hệ thống phân phối hiện đại. Tuy vậy, không ít HTX vẫn nhỏ lẻ, thiếu vốn, hạn chế về năng lực quản trị và công nghệ.
Một trong những trụ cột lớn của chương trình hỗ trợ phát triển kinh tế tập thể, HTX giai đoạn 2026 - 2030 là đẩy mạnh chuyển đổi số trong khu vực kinh tế tập thể.
Thành viên HTX Đồng Thuận Phát ở xã Thường Tân (TP.HCM) sử dụng phần mềm Face farm theo dõi hoạt động sản xuất, kinh doanh nông sản.
Nhà nước sẽ hỗ trợ kinh phí để HTX ứng dụng phần mềm kế toán, quản trị, truy xuất nguồn gốc, thương mại điện tử; đồng thời hỗ trợ đào tạo nhân lực, chuyển giao công nghệ, xây dựng website, ứng dụng bán hàng trực tuyến và trang bị thiết bị công nghệ thông tin đối với hợp tác xã mới thành lập.
Song song với chuyển đổi số là chuyển đổi xanh và phát triển bền vững. Các chính sách hỗ trợ áp dụng công nghệ thân thiện môi trường, tiết kiệm năng lượng, sản xuất tuần hoàn, canh tác hữu cơ tiếp tục được bổ sung. Nhiều mô hình nông nghiệp sinh thái, nông nghiệp thông minh thích ứng với biến đổi khí hậu sẽ được ưu tiên nhân rộng.
Về hạ tầng, chương trình đề xuất hỗ trợ đầu tư, nâng cấp nhà xưởng, kho lạnh, chợ nông sản, trung tâm logistics phục vụ sản xuất, chế biến, bảo quản và tiêu thụ.
HTX cũng được hỗ trợ mua sắm máy móc, thiết bị hiện đại nhằm tăng năng suất, giảm tổn thất sau thu hoạch. Các nguồn vốn từ chương trình mục tiêu quốc gia, OCOP, xây dựng nông thôn mới và chuyển đổi số sẽ được lồng ghép để nâng cao hiệu quả đầu tư.
Lãnh đạo xã Minh Thạnh (TP.HCM) tham quan mô hình sản xuất ở HTX Minh Hòa Phát.
Đáng chú ý, chính sách đất đai và thuế được đề nghị tiếp tục hoàn thiện theo tinh thần Luật Hợp tác xã 2023. Việc đồng bộ giữa Luật Đất đai, Luật Thuế và các văn bản hướng dẫn được kỳ vọng sẽ giúp HTX thuận lợi hơn trong tiếp cận đất đai, giảm chi phí tài chính, tạo nền tảng phát triển ổn định trong 3 năm tới và các giai đoạn tiếp theo.
Kinh tế tập thể lấy chuyển đổi số chuyển đổi xanh và hạ tầng làm trục phát triển
Cùng với chính sách, công tác đào tạo được xác định là nền tảng nâng cao chất lượng phát triển kinh tế tập thể. Cán bộ quản lý HTX được bồi dưỡng kiến thức pháp luật, quản trị, tài chính, lập kế hoạch kinh doanh và điều hành trong môi trường kinh tế số.
Thành viên HTX được tập huấn về quyền, nghĩa vụ, kỹ thuật sản xuất, an toàn thực phẩm, truy xuất nguồn gốc và thương mại điện tử. Đội ngũ cán bộ quản lý Nhà nước về kinh tế tập thể được nâng cao năng lực giám sát, tư vấn và đánh giá chương trình hỗ trợ.
Ở cấp Trung ương, Chính phủ và các bộ, ngành được đề xuất ban hành chính sách hỗ trợ HTX giai đoạn 2026 - 2030 phù hợp với Luật Hợp tác xã 2023, thay thế các quy định cũ. Quan điểm xuyên suốt là hỗ trợ phải cụ thể, rõ ràng, hạn chế lồng ghép dàn trải. Ngân sách Trung ương được bố trí hợp lý, đi kèm cơ chế thanh tra, kiểm tra để bảo đảm nguồn lực đến đúng đối tượng.
Một chương trình quảng bá sản phẩm OCOP của nông dân, HTX TP.HCM
Liên minh Hợp tác xã Việt Nam tiếp tục giữ vai trò đại diện, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của HTX, tham mưu chính sách và phản biện xã hội. Các hoạt động xúc tiến thương mại, kết nối thị trường, tư vấn dịch vụ công, xây dựng thương hiệu, truy xuất nguồn gốc và thương mại điện tử sẽ được đẩy mạnh, gắn với hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và tài chính vi mô.
Ở địa phương, các sở, ngành và Liên minh Hợp tác xã tham mưu UBND, HĐND ban hành cơ chế hỗ trợ phù hợp thực tế. Hoạt động xúc tiến thương mại, tổ chức hội chợ, đưa sản phẩm đặc trưng của hợp tác xã ra thị trường ngoài tỉnh tiếp tục được tăng cường. Công tác thi đua, khen thưởng hằng năm được duy trì để tạo động lực phát triển.
Với chính các HTX, yêu cầu đặt ra là phải nâng cao năng lực tổ chức, quản trị, minh bạch tài chính, tổ chức đại hội thành viên đúng quy định, xây dựng phương án sản xuất kinh doanh hiệu quả, mở rộng dịch vụ và tích cực tham gia các lớp đào tạo để nâng cao năng lực quản lý.
NV St Theo – Báo DânViệt
