Trước khi thành lập Hợp tác xã Ba Đình, tại địa phương có khá nhiều mô hình phát triển kinh tế như: mô hình tôm - lúa, mô hình nuôi chồn hương, nuôi cá bống tượng, nuôi rắn ri voi, ri cá,... nhưng sản xuất chính vẫn là mô hình tôm - lúa. Tuy nhiên, giá cả vật tư, con giống phục vụ đầu vào người dân sản xuất liên tục tăng cao, chất lượng không ổn định, về sản phẩm đầu ra bấp bênh, phụ thuộc vào thị trường và thương lái quyết định giá. Nhận thức được tầm quan trọng của kinh tế tập thể, hợp tác xã cùng với sức trẻ và ý trí nhiệt quyết nhận thấy cần tập hợp nông dân tại địa phương thành lập Hợp tác xã với mục tiêu giúp bản thân và người dân giảm chi phí vật tư đầu vào, xây dựng chuỗi liên kết trong sản xuất, đồng thời cải tiến sản phẩm để giúp tăng thêm giá trị đầu ra cho sản phẩm, không ngừng ứng dụng công nghệ vào trong sản xuất; hướng đến xây dựng một cộng đồng làm ăn kinh tế tập thể lâu dài.

Được sự quan tâm của chính quyền địa phương Hợp tác xã Ba Đình được thành lập vào ngày 20 tháng 11 năm 2018, lúc mới thành lập có 44 thành viên, hiện nay Hợp tác xã có 284 thành viên. Hợp tác xã đã thành lập chi bộ đảng trong Hợp tác xã, lúc mới thành lập có 05 đảng viên, hiện nay Hợp tác xã có 13 đảng viên. Bộ máy hoạt động của Hợp tác xã đa phần là các bạn trẻ (tuổi đời từ 29 - 40 tuổi), Hội đồng quản trị có 03 người, Ban giám đốc 06 người, Ban kiểm soát 03 người, Kế toán 01 người và Thủ quỹ là 01 người, 04 tổ trưởng quản lý dịch vụ, đa phần điều bằng chuyên môn Đại học, có tinh thần trách nhiệm cao, nhiệt quyết trong công việc và luôn phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ được giao.

Hợp tác xã có diện tích 720 ha sản xuất mô hình lúa - tôm; Vốn điều lệ: 300 triệu đồng, Tài sản cố định 374 triệu đồng và vốn lưu động: 1,2 tỷ đồng. Cơ sở vật chất: Hợp tác xã hiện có 01 trụ sở làm việc, diện tích 50m², 01 kho chứa hàng hoá cho thành viên với diện tích 80m² và một điểm bán hàng hoá của hợp tác xã và sản phẩm OCOP trên địa bàn huyện Hồng Dân với diện tích 75m², 02 khu ương tôm 2 giai đoạn công nghệ cao 5.000m², 03 bộ máy vi tính và 02 máy in; 01 máy trà gạo mini, 01 máy sàng tấm để làm gạo; 01 hệ thống máy xấy tôm khô, 01 máy cấy lúa….

Hợp tác xã tổ chức và hoạt động theo Luật Hợp tác xã, luôn thực hiện tốt Đại hội thành viên Hợp tác xã hằng năm và đặc biệt cuối năm 2022 đã tổ chức Đại hội nhiệm kỳ 2023 - 2028 đúng theo luật định và thực hiện được nhiều hoạt động ý nghĩa cho thành viên trong ngày Đại hội như: chào mừng các công ty đối tác và nhà tài trợ đến trao đổi, giao lưu trực tiếp, ký kết hợp tác liên kết với các công ty; khen thưởng, động viên cán bộ quản lý điều hành và thành viên Hợp tác xã; công khai việc theo dõi sử dụng sản phẩm, dịch vụ, cách tính phân phối thu nhập trong Hợp tác xã và chia lãi trực tiếp cho thành viên.

Việc thu hút thành viên tham gia vào Hợp tác xã năm sau cao hơn năm trước. Từ đầu năm đến nay phát triển mới 35 thành viên (tăng 14%), thành viên đăng ký tham gia với tinh thần tự nguyện. Cụ thể cuối năm 2025, Hợp tác xã hiện có có 249 thành viên.

Về mô hình sản xuất gắn với chuỗi giá trị, đối với lĩnh vực nuôi tôm Hợp tác xã tiếp tục ký kết với Công ty cổ phần công nghệ và đầu tư Cửu Long, ấp Tân Tạo - Thị trấn Châu Hưng - Vĩnh Lợi - Bạc Liêu về sản phẩm chuổi cung ứng thực phẩm an toàn có 03 sản phẩm (sản phẩm tôm càng oxy cấp đông, tôm sú oxy thiên nhiên cấp đông và tôm sú giòn thiên nhiên) để cung ứng ra thị trường và ký liên kết với 03 đối tác thu mua tôm càng xanh thương phẩm để tiêu thụ cho thành viên, trong năm 2025 Hợp tác xã xây dựng chuỗi liên kết với tập đoàn Minh Phú xây dựng chứng nhân tôm sạch ASC xuất khẩu cho tôm sú với diện tích 390 ha.

HTX Ba Đình làm việc với Tập đoàn Minh Phú chuẩn bị mở rộng diện tích chứng nhận  tôm sú sạch ASC cho mô hình lúa - tôm

Đối với lĩnh vực lúa: áp dụng khoa học kỹ thuật trong hoạt động sản xuất như phương pháp canh tác lúa gieo mạ thảm trên sân kết hợp với máy cấy, phương pháp xạ kéo hàng, xạ cụm… giúp giảm được chi phí sản xuất, hạn chế sâu bệnh và phân bón giúp nâng cao giá trị hạt lúa, gạo sạch, năng xuất lúa nâng lên từ 500 - 1 tấn lúa/ha/vụ; áp dụng công nghệ phun thuốc bảo vệ thực vật bằng máy bay giúp giảm được chi phí đầu vào, tăng hiệu quả và bảo vệ được sức khoẻ cho người trực tiếp sản xuất lúa, góp phần nâng cao giá trị hạt gạo của địa phương. Trên nền tảng đó Hợp tác xã đang tiến đến xây dựng thương hiệu “Gạo lúa - tôm Ba Đình” sử dụng phần mềm truy xuất nguồn gốc Facefam trong sản xuất, hiện Hợp tác xã đang triển khai thu mua lúa cho thành viên giá cao hơn thị trường và sản phẩm OCOP gạo lúa - tôm Ba Đình được công nhận năm 2024 và đạt giải thưởng Mai An Tiêm là sản phẩm Hợp tác xã tiêu biểu toàn quốc năm 2024 do Liên Minh Hợp tác xã Việt Nam công nhân, phối hợp với Viện lúa ĐBSCL thử nghiệm sản xuất lúa hữu cơ và tôm càng xanh hữu cơ.

(Mô hình Lúa – Tôm là “Lúa sạch nhờ Tôm – Tôm khoẻ nhờ Lúa)

(Sản phẩm OCOP gạo lúa - tôm Ba Đình)

Hợp tác xã hiện có 16 dịch vụ hoạt động phục vụ thành viên, Hợp tác xã tranh thủ nguồn lực từ đối tác đầu tư 02 khu ương tôm công nghệ cao tại Hợp tác xã với công suất trên 20 triệu tôm post/năm để phục vụ thành viên nuôi tôm tại chỗ, thích ứng với độ mặn thấp, hằng năm cung ứng 35 triệu con tôm giống các loại, giải quyết đầu ra hơn 1.500 tấn lúa, 200 tấn tôm thịt các loại. Hiện có 84,7% thành viên tham gia các dịch vụ của Hợp tác xã, đã góp phần giảm được chi phí đầu vào cho thành viên từ 10 - 15%, Hợp tác xã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ nộp thuế, ngân sách nhà nước theo quy định. Thực hiện chuyển đổi số ứng dụng phần mềm Waca trong quản lý tài chính - kế toán, thực hiện chữ ký số và hoá đơn điện tử.

Đồng thời Hợp tác xã tham gia các hoạt động khác tại địa phương, trong nhiệm kỳ qua Hợp tác xã đóng góp quỹ an sinh xã hội được 12 triệu đồng, hỗ trợ 03 đợt tôm hơn 1,2 triệu tôm post sú, thẻ và càng cho hộ nghèo và gia đình có hoàn cảnh khó khăn, với trị giá 120 triệu đồng; Hợp tác xã ra quân sữa chữa, dậm dá tuyến lộ dài 1.500m; ngày khai giảng đầu năm học trao tặng 700 quyển tập và 60 bộ đồng phục cho các em học sinh nghèo, khó khăn hiếu học, vận động thành viên Hợp tác xã hiến được 23 đơn vị máu, góp phần tạo việc làm thường xuyên cho người lao động hơn 40 người.… Hợp tác xã thường xuyên phối hợp cùng với cấp ủy, chính quyền, các ngành đoàn thể địa phương, góp phần cùng với xã không ngừng nâng chất lượng hoạt động của Hợp tác xã và xây dựng đạt tiêu chí số 13 về xây dựng xã nông thôn mới.

(Hưởng ứng tháng hành động kỷ niệm 78 năm Ngày Hợp tác xã Việt Nam, Hợp tác xã Ba Đình trao tặng tôm giống cho thành viên HTX và hộ nghèo có hoàn cảnh khó khăn)

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được nêu trên thì việc phát động thực hiện các mô hình kinh tế tập thể và xây dựng Hợp tác xã tại đơn vị vẫn còn những khó khăn, vướng mắc như: mô hình Hợp tác xã hiện nay còn mới so với các loại hình doanh nghiệp khác, việc thực hiện mang tính chất cộng đồng, ràng buộc phải có tinh thần đóng góp cao vì mục tiêu chung; việc gắn kết việc làm cho người dân tại địa phương và Hợp tác xã còn ít do quy mô sản xuất Hợp tác xã còn nhỏ; việc tập huấn, chuyển giao khoa học kỹ thuật cho thành viên Hợp tác xã đôi lúc chưa kịp thời; mô hình sản xuất mang tính nhỏ, lẽ và đầu ra chưa ổn định về giá cả nên hiệu quả kinh tế từng thời điểm còn chưa cao.

Bên cạnh những kết quả đạt được và khó khăn, chủ yếu củng cố sự phát triển Hợp tác xã  trong thời gian tới theo hướng bền vững.

- Hợp tác xã chủ công và tranh thủ sự quan tâm, giúp đỡ của chính quyền địa phương tập chung tuyên truyền sâu, rộng để nâng cao ý thức làm ăn liên kết tập thể, phân tích làm rõ hơn về giá trị của chuỗi liên kết để thành viên, người dân hiểu rõ và xây dưng dần thành giá trị chuẩn mực đạo đức trong làm ăn kinh tế lâu dài cho thành viên. Tiếp tục quan tâm hơn nữa công tác tuyên truyền vận động người dân tham gia Hợp tác xã, để mở rộng diện tích để đáp ứng cho nhu cầu liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị hiện nay.

- Hợp tác xã tiếp tục nâng cao năng lực trong chủ động lựa chọn đối tác đáng tin cậy, đủ uy tính và hỗ trợ qua lạy trong sản xuất để cùng xây dựng chuỗi liên kết. Chọn sản phẩm phục vụ sản xuất có thương hiệu trên thị trường, gần rũi với người nông dân, sử dụng sản phẩm theo khả năng quản lý và điều kiện thổ nhưỡng.

- Bộ máy Hợp tác xã tiếp tục nâng cao khả năng chuyên môn, nghiệp vụ hơn nữa về lĩnh vực tài chính – kê toán, hợp đồng kinh tế với đối tác, khả năng nhìn nhận và đánh giá thị trường tiêu thụ để có thể khuyến cáo cho thành viên làm theo và an tâm sản xuất.

- Quan tâm đẩy mạnh công tác chuyển giao khoa học kỹ thuật thường xuyên; cách thức tổ chức chuyển giao phải cụ thể bằng biện pháp hội thảo đầu bờ hoặc trao đổi kinh nghiệm từ những mô hình cụ thể, thường xuyên tham quan học hỏi các mô hình kinh tế mới ở các địa phương khác. Thực hiện đa dạng hoá mô hình kinh tế trong thành viên, để tránh tình trạng cung vượt cầu, phụ thuộc vào 1 nguồn kinh tế khi gặp điều kiện khó khăn. Lựa chọn và xây dựng mô hình kinh tế điểm, quy mô vừa và nhỏ cho thành viên Hợp tác xã tập trung hỗ trợ khoa học kỹ thuật, hỗ trợ vốn và bao tiêu sản phẩm cho mô hình và tiến đến nhân rộng mô hình tại địa phương.

Theo: NT